Dikkat! Deneyimiz kibrit veya çakmak kullanımı gerektirdiğinden bir yetişkin denetiminde yapılması gerektiğini hatırlatırız!
Çocuğunuzu “hava basıncı” sayesinde pişmiş yumurta yemeye bayılan bir canavarla tanıştırmayı ister misiniz? O halde deneyimizi yapmaya başlayalım.
Mumun alevi şişenin içindeki havayı ısıtır. Şişenin içerisinde oksijen tükenince mum söner ve geriye kalan hava çabucak soğur. Bu soğuma, şişenin içerisindeki hava basıncını azaltarak kısmi bir vakum ortamı oluşturur. Bu durumda şişenin dışındaki havanın atmosfer basıncı, şişenin içerisindeki hava basıncına kıyasla daha yüksektir. Yumurtanın şişenin içine doğru çekilmesi ise şişenin içerisindeki basıncın dışarıdaki atmosfer basıncı ile dengelenmesi esnasında oluşur.
KaynakŞimdi de minikleri “sihirli” bir çubuk şekerle şaşırtmaya ne dersiniz? Evet, çubuk şeker sıradan bir şekerleme ama işin içine biraz bilim katarak onu “sihirli” yapabilir ve çocuklarınıza bu keyifli göz yanılsaması hakkında biraz bilgi verebilirsiniz.
Aslında hepimiz bir bardak suyun içindeki kaşığın nasıl kırılmış gibi gözüktüğünü biliriz. Bunun sebebi, suyun ışığı kırarak nesnelerin kırılmış gibi gözükmelerini sağlamasındandır. Peki deneyimizde neden su değil de yağ kullandık? Çünkü yağ, suya göre ışığı daha fazla kırmaktadır. Hatta o kadar fazla kırar ki bardağa doğru açıdan bakarsanız, bardağın içindeki nesneyi kaybolmuş gibi görebilirsiniz.
KaynakŞimdi de dedektiflik oynamaya ne dersiniz? Kolaylıkla bulabileceğiniz birkaç malzeme yardımıyla kağıda yazdığınız yazıları ya da çizdiğiniz resimleri görünmez yapabilir, daha sonra ufak bir “hokus pokus”la onları görünür kılabilirsiniz.
Limon suyu, ısıtıldığında oksitlenen ve böylelikle kahverengi bir renk alan organik bir maddedir. Limon suyunu su ile seyreltmek (kağıda uygulandığında) onun görünmez olmasını; ancak ısıtıldığında gizli mesajın görünür olmasını sağlayacaktır. Deneyimiz, limon suyu yerine, portakal suyu, bal, soğan suyu veya sirke kullanılarak da yapılabilir.
Kaynak“Oturmaya mı geldin, sevimli hayaletçik? Haydi eller havaya!” Hayaletimiz dans etmeye biraz isteksiz olsa da biz onu dans ettirmenin bir yolunu biliyoruz: Statik elektrik. Buyurun deneyimize başlayalım.
Balonu saçınıza ya da yünlü bir giysiye sürttüğünüzde, (negatif elektrik yüke sahip) elektronlar balonun yüzeyine toplanırlar. Elektronlar, pozitif yüke sahip hafif nesneleri (kağıt mendilden yapılmış bir hayalet gibi şeyleri) kendilerine çekebilirler. Ayrıca bu deneyi hayaletlerin gerçek olmadığını çocuklara öğretmek için bir fırsat olarak görebilirsiniz!
KaynakBalon şişirmekten yoruldunuz mu? O halde, bu işi sizin için keyifli; çocuğunuz için ise eğlenceli bir oyun/deney haline getirelim.
Sirke ve kabartma tozu şişe gibi bir kabın içerisinde tepkimeye girdiği zaman karbondioksit açığa çıkarır. Karbondioksit gazı, kap içerisinde kendine daha fazla yer bulamayınca “püskürme” meydana gelir. Bu püskürme sonucunda ise şişe ağzına tutturulmuş balon şişmeye başlar.
KaynakHayali, büyüyünce bir gemi kaptanı olmak isteyen çocuğunuza, suda kendiliğinden giden bir gemi yapmaya ne dersiniz?
Çocuğunuz doğal olarak geminin nasıl hareket ettiğini merak edecektir. Bunun sebebi nesnelerin, yüzey gerilimi az olan akışkandan yüksek olana doğru hareket etme eğilimidir. Buna Marangoni Etkisi denmektedir. Sıvı sabun/mürekkep, suya kıyasla, daha düşük bir yüzey gerilimine sahiptir. Bu nedenle, geminin yakıt haznesine (delgeçle açtığımız deliğe) damlatmış olduğumuz bir damla sıvı sabun, gemiyi çevreleyen suya doğru, yani yüzey gerilimi yüksek olan ortama doğru çekilir. Bu da geminin suda yüzmesini sağlar. Şunu da belirtmemiz gerekir ki deneyi aynı suda sadece bir kez yapabilirsiniz. Bunun sebebi sabunun kayganlaştırıcı özelliğidir. Sıvı sabun molekülleri geminin bulunduğu suyun yüzeyine yayıldığında bu su da artık sıvı sabunla aynı yüzey gerilimine sahip olur. Farklı yüzey gerilimi olmayınca, elbette ki, gemimiz hareket edemez. Aynı deneyi, bir kapta, bir yaprağın ucuna sıvı sabun/mürekkep dökerek de yapabilirsiniz.
KaynakMutfaklarımıza göreceli olarak sonradan giren bir tatlı olan jöle, birçok kişinin beğenerek yediği bir tatlı diye düşünüyoruz. Peki bu jöleyi ışıl ışıl parıldayacak şekilde yapmak nasıl olurdu? Bu deneyimizde hep birlikte gizemli bir şekilde parıldayan bir jöle yapacağız! Hem de çok kolay bir şekilde...
Tonik su içerisinde bulunan kuinin isimli kimyasal doğal bir florasandır. Daha doğru tabiriyle, kuanin yüksek florasan kuantum verimine sahiptir. Kuantum verimi, bir kimyasal tarafından emilen ışığın ne kadar verimli bir şekilde optik efektler yapabildiğini gösteren bir değerdir. Eğer bir kimyasalın kuantum verimi yeterince yüksekse, normal güneş ışığı altında bile parlayacaktır. Kuinin gibi kimyasallar fotonları emdiklerinde, emilen dalgaboyundan farklı bir dalgaboyunu etrafa saçarlar. Eğer emilen fotonlar mor ötesi dalgaboylarında ise, saçılan ışık dalgaları görülebilir spektrumda olacak ve 'siyah ışık' olarak da bilinen UV ışık altında bu şekilde, radyoaktifmiş gibi görülecektir.Radyoaktif gibi gözüken jölenizi afiyetle yiyebilirsiniz.
KaynakPatatesleri pipet ile delmek mümkün mü? Hava basıncının şaşırtıcı şekillerde nasıl kullanılabileceğini gösteren bu eğlenceli anasınıfı deneyiyle hemen nasıl yapıldığını öğrenebilirsiniz.
Baş parmağınızı pipetin üstündeki deliğin üzerine yerleştirmek, patates derisini delme ve pipeti patatesin derinliklerine itme gücünüzü arttırır. Denemeyi pipetin üstündeki deliği kapatmadan yaptığınızda ise sadece az miktarda patates delmiş olabilirsiniz, peki ikinci denemede neden daha başarılısınız?
KaynakHeyecan verici bilim dünyasını hayata geçirmeye yardımcı olan bu anaokulu deneyi çocuklar için eğlenceli ve bir o kadar da öğretici bir fen etkinliğidir. Bu etkinlik okul öncesi fen deneyleri arasında oldukça bilinmektedir.
Soğuk suda daha az küp şeker çözüleceğini göreceksiniz. Bunun nedeni sıcak suyun, soğuk sudaki moleküllerden daha fazla yayılan daha hızlı hareket eden moleküllere sahip olmasıdır. Sıcak sudaki moleküller arasında daha büyük boşluklar vardır ve bu da moleküller arasına daha fazla şeker sığmasını sağlar.
KaynakOkul öncesi fen deneyleri arasında öğrencilerin en çok sevdiği deneylerin başında yumurta ile yapılanlar gelmektedir. Bir yumurtayı bir bardak normal içme suyuna düşürürseniz dibe batar, ancak tuz eklerseniz ne olur? Sonuçlar ilginç olmakla beraber, yoğunluk hakkında bazı gerçekleri öğretiyor.
Tuzlu su sıradan musluk suyundan daha yoğundur, sıvı ne kadar yoğun olursa bir nesnenin içinde yüzmesi o kadar kolay olur. Yumurtayı suya bıraktığınızda, musluk suya batacaktır, tuzlu suya geldiğinde ise su yumurtanın yüzmesi için yeterince yoğundur. Musluk suyunu tuzlu suya eklerken dikkatli olursanız, yumurtanın camın ortasında yüzdüğünü göreceksiniz.
Kaynak